Znaczenie liter OHLC i jaki to ma związek ze świecami

Na rynkach finansowych, w szczególności na Forex, w każdej chwili mają miejsce olbrzymie ilości transakcji. Konsekwencją tego jest zmienność kursów walut i ich ciągłe wahania nawet w czasie rzędu ułamka sekundy.

Załóżmy, że ktoś chciałby zarejestrować w postaci zapisu w komputerze roczną historię kursu jednej tylko pary walutowej we wszystkie dni powszednie w odstępach co jedną sekundę. Zapis taki składałby się z około 52 * 5 * 24 * 60 * 60 = 22 464 000 liczb. Nawet przy obecnych pojemnościach dysków komputerowych i ich mocy obliczeniowej, przechowywanie i przetwarzanie takiego zbioru jest dość kłopotliwe. Przynajmniej z punktu widzenia indywidualnego inwestora.

Pojawia się naturalne pytanie: jak rozwiązać ten problem. Odpowiedź też sama się narzuca: rejestrować kurs w większych odstępach czasu, np. co godzinę, dzień, a nawet tydzień. Jednak znajomość samych wartości kursów w chwilach o długich odstępach powoduje, że zagubiona zostaje jakakolwiek informacja o tym, co działo się pomiędzy nimi. Czy istnieje jakieś rozwiązanie pośrednie, pozwalające przechowywać choćby częściową informację o zachowaniu kursu w przedziałach czasu?

Oczywiście jest a jego ideę można łatwo zobaczyć na poniższym wykresie. Przedstawia on historię kursu pary walutowej USDPLN na przedziale jednej doby 17 maja 2012r. Czarne pionowe linie służą do orientacyjnego zaznaczenia jej początku i końca.

 

Dodatkowo na wykresie niebieskimi liniami zaznaczono cztery istotne poziomy kursu. Dwa z nich to początkowy równy 3.4172 i końcowy 3.4289. Opisane są angielskimi słowami OPEN, co oznacza kurs otwarcia oraz CLOSE czyli kurs zamknięcia. Terminologia ta oryginalnie wzięła się z rynków akcyjnych, gdzie ma naturalny sens w postaci kursów rozpoczynających i kończących sesję giełdową. W przypadku rynku Forex, który w dni robocze pracuje w trybie ciągłym, nie ma to tak naturalnej interpretacji i stanowi po prostu wartości w wybranych chwilach o równym odstępie czasu, w tym przypadku o północy każdego dnia.

Dodatkowo liniami poziomymi oznaczono: kurs maksymalny w danej dobie równy 3.4522, opisany słowem HIGH oraz analogicznie kurs minimalny 3.3932 nazwany LOW. Te dwa poziomy dostarczają syntetycznej informacji o zachowaniu kursu w chwilach pośrednich pomiędzy początkiem a końcem przedziału.

Jej użyteczność można zrozumieć na prostym przykładzie. Załóżmy, że ktoś zajmuje pozycję długą i złożył zlecenie jej zamknięcia na poziomie nie niższym niż 3.44. Nie musi on śledzić na bieżąco zachowania kursu ani też znać jego pełnej historii. Wystarczy że spojrzy na wartość maksymalną a skoro przekracza ona ustalony przez niego poziom, to wie, że zlecenie zostało zrealizowane. Analogiczny sens ma poziom minimalny dla zamknięcia pozycji krótkiej poprzez zlecenie z limitem.

Te cztery wartości, podawane zawsze w kolejności: OPEN, HIGH, LOW, CLOSE stanowią standardowy sposób przechowywania informacji o kursach walut (i nie tylko walut) w interwałach czasowych. Stąd wynika skrót OHLC stosowany na określenie tego standardu.

Standard ten ma swoją reprezentację graficzną. Jej sens zostanie pokazany poniżej, wcześniej jednak jeszcze jeden wykres kursu USDPLN, tym razem z 21 maja 2012r. W odróżnieniu od poprzedniego tutaj kurs CLOSE jest niższy niż OPEN.

 

W naturalny sposób przekłada się to na postać graficzną, tzw. wykres świecowy. Na takim wykresie każdy interwał jest reprezentowany przez prostokąt zawarty pomiędzy poziomami OPEN i CLOSE oraz pionowe kreski poniżej i powyżej, sięgające poziomów odpowiednio LOW i HIGH. Prostokąt jest pusty gdy kurs CLOSE jest większy niż OPEN a wypełniony w przeciwnym przypadku. Można to zobaczyć poniżej. Kolorowymi elipsami zaznaczono świece odpowiadające wykresom prezentowanym wyżej.

 

Inną formą reprezentacji graficznej jest postać nazywana po prostu wykresem OHLC. Sens jej ilustruje wykres dla tego samego okresu czasu.

 

Tutaj pionowa kreska oznacza rozpiętość kursu pomiędzy LOW a HIGH a krótkie poziome kreski po jej obu stronach to OPEN i CLOSE. Osobiście preferuję ten drugi typ wizualizacji, gdyż łatwiej na nim zobaczyć chronologiczny układ kursów.

Niezależnie od preferencji wizualizacyjnych, w dalszej części rozważań wykresy kursów nie będą najistotniejszym elementem. Interesują nas algorytmy i to właśnie z tego powodu standard OHLC jest istotny, ponieważ dane wejściowe dla nich będą zawsze opisywane w tym formacie.

Na koniec warto uczynić spostrzeżenie, związane z tym, że bieżące kursy na Forex są zawsze podawane w postaci par: BID/ASK (niższy/wyższy). Jednak wykresy i historia są tradycyjnie podawane tylko dla kursu BID. Wydawałoby się, że to nie jest problem, ponieważ wykres dla kursu ASK, niezależnie od rodzaju, będzie mieć taki sam kształt jak dla BID, jedynie przesunięty nieco w górę o wartość spreadu. Ale czy zawsze tak będzie?